Overhandiging archief Harmonie
Op donderdag 19 oktober 2023 is het historisch archief van de Koninklijke Harmonie Oefening en Uitspanning Goirle door voorzitter Rob Gaveel overgedragen aan de burgemeester van Goirle Mark van Stappershoef. De overhandiging op het gemeentehuis had een symbolisch karakter, want het archief zelf wordt bewaard bij het Regionaal Archief Tilburg. (link naar archieftoegang 1771). Ook zijn diverse historische foto's gedigitaliseerd en beschikbaar gesteld via de fotodatabank.
V.l.n.r. Voorzitter Rob Gaveel, Carla Hermans, burgemeester Mark van Stappershoef.
Beknopte geschiedenis vanaf 1878
De precieze oprichtingsdatum van Oefening en Uitspanning is onbekend. Omdat op 4 november 1878 het eerste reglement van de vereniging door alle leden werd ondertekend, is rond het 25-jarig bestaan in 1902 besloten om deze datum als oprichtingsdatum aan te houden. De harmonie werd opgericht door leden van de Sociëteit Eendracht en Vriendschap. De eerste dirigenten werden in Tilburg gerekruteerd. Muzikale successen werden gevierd zoals bij het Tilburgse internationaal Muziekconcours in 1888. In 1928 is het 50-jarig jubileum gevierd en toen is aangenomen dat de oprichting in 1878 moet hebben plaatsgevonden. De harmonie werd opgericht door leden van de Sociëteit Eendracht en Vriendschap. Dirigenten werden in Tilburg gerekruteerd. Muzikale successen werden gevierd zoals bij het Tilburgse internationaal Muziekconcours in 1888.
De bekende textielstaking uit 1904 had ook gevolgen voor de onderlinge verhoudingen. Jarenlange onderlinge vriendschappen werden verbroken en verschillende leden verlieten de vereniging. Een tweede staking volgde in 1908 en wederom betekende dit ledenverlies. Ondanks deze tegenslagen werd het 35-jarig bestaan feestelijk gevierd. Tijdens de Eerste Wereldoorlog werden verschillende leden opgeroepen voor militaire dienst. Nadat de oorlog voorbij was, werden heel wat concoursen bijgewoond en in 1923 kwam er een nieuwe concertzaal van Harrie Smits. En zo werd na alle ups en downs het 50-jarig bestaan uitbundig gevierd. Tijdens de bezettingstijd werd de harmonie tijdelijk geliquideerd.
Na de Tweede Wereldoorlog was er veel animo om de muziekuitvoeringen te hervatten Er werd al vrij snel veel voor de geallieerde troepen in Goirle gespeeld. Verjonging van het ledenbestand werd vanaf de jaren zestig bewerkstelligd door een jeugdorkest en een slagwerkgroep op te richten. Na een start in 1958 als trommelaars die voornamelijk bestemd waren om de harmonie in het gelid te laten lopen, is zij met name in de laatste 20 jaar omgevormd naar een club enthousiaste slagwerkers die geheel eigentijdse muziek maken. In 1965 werd een nieuwe plek gevonden in het Bondsgebouw aan het Oranjeplein. Vier jaar later werd het jeugdorkest en harmoniekorps samengevoegd.
Het nu
Goirles oudste muziekvereniging, de harmonie, bestaat inmiddels 145 jaar en kent een rijke geschiedenis. Deze oude vereniging is nog altijd springlevend en is zowel op muzikaal als op organisatorisch vlak meegegroeid met de tijd. De vereniging vormt na 1,5 eeuw een belangrijk onderdeel van de Goirlese gemeenschap en heeft nog voldoende enthousiaste aanwas om de komende decennia muzikale herinneringen te maken.
Aan de tafel burgemeester Mark van Stappershoef, plv. directeur Regionaal Archief Tilburg Luud de Brouwer, voorzitter Rob Gaveel, Carla Hermans, Annemiek van Puijenbroek, gemeentearchivaris Yvonne Welings. Fotograaf; Eric van Opstal
Door de schenking van het archief aan de gemeente Goirle konden relevante documenten en foto’s uit de periode 1878 tot 2000 onlangs worden overgedragen aan het Regionaal Archief in Tilburg. De geschiedenis van de vereniging werd daarmee veiliggesteld. Een deel komt digitaal beschikbaar en andere documenten kunnen desgewenst op aanvraag ter plekke worden ingezien. Onder de overgedragen documenten bevinden zich onder andere handgeschreven notulenboeken uit de beginperiode van de vereniging. Het archief van “Oefening & Uitspanning” geeft niet alleen een beeld van de muzikale geschiedenis, maar toont ook de verwevenheid met allerlei andere sferen van het Goirlese gemeenschapsleven. Zo geeft het ook inzage in het bonte sociale en culturele leven van Goirle. Vaak roept de verslaglegging een glimlach op bij de lezer. Tegenwoordig is de weergave van muzikale activiteiten en interne overleggen zakelijker geworden.
Wie verder wil lezen
De geschiedenis van de Goirlese harmonie is kleurrijk samengevat door Hub Hermans in het boek “Speulenderwijs van toeten naar blazen”, dat in 2002 werd uitgegeven ter gelegenheid van het 125-jarig bestaan van de vereniging. Hub was van 1969 tot 1987 als secretaris verbonden aan de harmonie en beheerde daarna nog jarenlang met veel betrokkenheid het archief. Exemplaren van het boek zijn gratis verkrijgbaar (zolang de voorraad strekt) via het secretariaat van de harmonie: secretariaat@harmoniegoirle.nl
