Vet je wandelschoenen maar in, want het vierde Archiefrondje staat online! Begin 2023 haalde de fysieke collectie van Regionaal Archief Tilburg de mijlpaal van twaalf kilometer. Oftewel, in onze depots is 12.000 meter historisch materiaal opgeslagen!
Om dit te vieren introduceerde we het Archiefrondje. Wandelingen van eveneens twaalf kilometer door ons werkgebied, waarbij je aan de hand van archiefstukken en historische feitjes de boeiende geschiedenis van de omgeving ontdekt. Met deze keer het industriële verleden van Rijen en de groene bossen van Boswachterij Dorst.
Van industrie tot boswachterij
Het Archiefrondje rondom Rijen en Oosterhout biedt een bijzondere combinatie van industrieel erfgoed en cultuur-historisch interessante bossen. De wandeling start in Rijen waar je middenin het dorp nog sporen van de eens bloeiende leerindustrie vindt. Vervolgens wandel je richting de Boswachterij van Dorst. Dit groene gebied is onderdeel van de Baronie van Breda, waarvan de geschiedenis teruggaat tot de heren van Breda. Eens vond je hier de Seterse heide, maar onder Staatsbosbeheer ontstond een boswachterij met een bijzondere diversiteit aan bomen. Kortom dit Archiefrondje biedt een goede afwisseling tussen steen en natuur.
De route
Alle Archiefrondjes volgen het wandelknooppuntennetwerk. Download het Archiefrondje Rijen, Oosterhout en Dorst (PDF) voor de route én aanvullende historische informatie. Op de laatste pagina vind je QR-codes die linken naar historische bronnen over het wandelgebied. Van eeuwenoude archiefstukken tot historische filmbeelden.
Daarnaast staan de knooppunten tijdens deze wandeling niet altijd duidelijk aangegeven. Daarom raden we aan om ook de app van Routiq (voorheen Route.nl) te gebruiken. Via deze link vind je het Archiefrondje.
Praktische informatie
- Startpunt: Rotonde bij de Nassaulaan in Rijen.
- Parkeren: Rondom het startpunt is voldoende parkeergelegenheid op straat.
- Openbaar vervoer: Station Rijen, bushalte Nassaulaan.
- Hoogtepunten: Oude leerfabrieken in Rijen, de natuur van de Boswachterij Dorst, bourgondische horeca en voormalig natuurbad Surae.
- Belangrijk: Print en/of download de route (PDF) en gebruik de wandelapp Routiq. In de bossen is de mobiele verbinding niet optimaal en de knooppunten staan niet altijd duidelijk aangegeven.
Historische bronnen bij het Archiefrondje
Bij het Archiefrondje ervaar je niet alleen de totale lengte van onze collectie, maar ontdek je ook onze archieven. De geschiedenis van het gebied van deze wandeling ontdek je verder met deze bronnen (zie ook de QR-codes in de routebeschrijving):
- Archief 2837: Bekijk hier de originele bouwtekeningen van de H. Maria Magdalena en H. Maria Boodschap kerken in Rijen.
- Archief 2853: Bekijk hier bijzondere filmbeelden uit 1949 van de naoorlogse heropening van leerfabriek Noord-Brabant in Rijen.
- Oorlogsslachtoffers Gilze, Rijen, Hulten en Molenschot: In 2022 heeft Heemkring Molenheide zich aangesloten bij het project ‘Bevrijd van de vergetelheid: Geef elk oorlogsslachtoffer een gezicht’ van Regionaal Archief Tilburg. Zij geven op Wiki Midden-Brabant alle slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog uit Gilze, Rijen, Hulten en Molenschot een verhaal en waar mogelijk een gezicht.
- Archief 2006: In de Schepenbank Oosterhout vind je documenten met betrekken tot de rechtspraak. In inventaris 1049 lezen we in documenten uit het jaar 1719 over onenigheid tussen een schout en kastelein uit Oosterhout en Adriaen Stapels uit Dorst.
- In de bossen die je tijdens de wandeling doorkruist gebeurde in 1945 een noodlottige vliegtuigcrash waar bij piloot Peter Ralph Attwooll om het leven kwam. Jos van Alphen dook in deze geschiedenis en zijn bevindingen lees je hier.
- Fotocollectie Oosterhout: Tijdens de wandeling passeer je het voormalige natuurbad Surae. Heb jij hier weleens gezwommen? Via onze fotocollectie van Oosterhout herbeleef je de hoogtijdagen van het zwembad.
- In het laatste deel van de wandeling kom je geregeld de naam Vijf Eiken tegen. Via Wiki Midden-Brabant ontdek je dankzij Heemkring Molenheide meer over de bewogen geschiedenis.
- Podcast De Depot Show: Collega Ans Holman vertelt over een toevallige passant die in de negentiende-eeuw over het grondgebied van Gilze en Rijen trekt wanneer het noodlot toeslaat.
Overige Archiefrondjes:
Ben je nog niet uitgewandeld? Of ontdek je liever een ander stukje Brabant? Hieronder vind je een overzicht van de al verschenen Archiefrondjes:
