Soms vind je nog ‘ns wat tijdens het opruimen. Dat overkwam ook de depotbeheerder van Regionaal Archief Tilburg toen hij enkele maanden geleden in de archiefbewaarplaats lukraak wat laden opentrok om te kijken wat er in lag. Hij ontdekte drie laden vol affiches uit de Tweede Wereldoorlog. Na het sorteren en ontdubbelen leverde dit een mooie en bijzondere collectie van 95 affiches op. Vanaf vandaag zijn
hier alle affiches online te bekijken.
Het archief bestaat voor een deel uit verordeningen van de Duitsers en Duitse propaganda. Na de capitulatie van Nederland namen de Duitsers het gezag over. Gedurende de bezettingsjaren voerden zij allerlei maatregelen in zoals het Duitse strafrecht, registratie en opsluiting van postduiven, een verbod op het verhogen van prijzen voor alle 'levensnoodwendige artikelen', invoer van de verduisteringsmaatregelen, het instellen van de avondklok, het inleveren van wapens etc.
In de collectie bevinden zich ook affiches van de Luchtbeschermingsdienst (LBD). Deze organisatie was gericht op zelfbescherming door de burgerbevolking bij luchtaanvallen ('Luchtbescherming is zelfbescherming'). De Luchtbeschermingsdienst maakte de bevolking alert op de gevaren van luchtaanvallen. Ook wees zij burgers op de maatregelen die zij zelf konden nemen om de risico's van luchtaanvallen te beperken; zorg dat alle ramen zo goed mogelijk verduisterd zijn, blijf weg van ramen, bedek je hoofd, zet op elke verdieping in huis emmers met zand en water etc.
De meeste affiches uit de collectie zijn uitgevaardigd door het Militair Gezag (MG).
Vanaf de bevrijding in 1944 tot het aantreden van het kabinet Schermerhorn-Drees in juni 1945, werd het overheidsgezag in Tilburg uitgeoefend door het Militair Gezag. Per Koninklijk Besluit van 11 september 1943 had de Nederlandse regering in ballingschap de Bijzondere Staat van Beleg ingesteld. Dit was bedoeld om het gezagsvacuüm op te vullen dat na de bevrijding zou ontstaan. Vanaf het ogenblik van de bevrijding verkeerde het bevrijde gebied in een bijzondere staat van beleg, een situatie waarin de normale toestand en wetgeving tijdelijk niet meer van toepassing waren. Het dagelijks bestuur werd overgenomen door het Militair Gezag ter plaatse dat de Nederlandse regering vertegenwoordigde.
Het Militair Gezag in Tilburg werd vertegenwoordigd door respectievelijk de majoors De Lange en Van Mierlo.
De verhouding tussen het Militair Gezag, de Tilburgse bevolking en de ambtenaren was volgens verschillende bronnen niet al te best, wat onder andere te wijten was aan het weinig tactvolle optreden van het Militair Gezag.
Het online beschikbaar stellen van de affiches uit de Tweede Wereldoorlog is onderdeel van het project om het archiefmateriaal over de Tweede Wereldoorlog te digitaliseren en online beschikbaar te stellen. Hierdoor kan iedere onderzoeker gebruik maken van deze interessante bronnen en houden we de herinnering aan de Tweede Wereldoorlog levend.
Lees meer over dit project
Bekijk welke archieven al gescand zijn
