Film van de maand #7 Tilburgse kermis

De Tilburgse kermis is weer in de stad. Dit jaar in aangepaste vorm, maar desondanks klinkt de muziek van de attracties en hangt de vette geur van oliebollen door de straten.

Met de film van deze maand blikken we terug op de Tilburgse kermis in de jaren 1956 en 1938. In beide films neem je samen met een gezin een kijkje op de kermis. 

Tilburgse kermis 1956. Van achtbaan tot autobaan.

In 1956 legt J. van den Brekel de kermis vast op beeld. Zijn film opent spectaculair met een houten achtbaan. Vanuit de karretjes zwaaien mensen vrolijk naar het publiek op de grond. De cameraman maakt zelf ook een ritje. In een kort stukje on-ride krijg je een beter zicht op de toestand van een kermis achtbaan in de jaren vijftig.

Niet minder spectaculair is de Star. Een attractie met twee armen met aan het uiteinde een karretje. Vergelijkbaar met de moderne Booster. Het ritje is duidelijk voor mensen met een sterke maag.

Gelukkig biedt de kermis ook rustiger vermaak voor de kleintjes, zoals de vliegtuigmolen en de draaimolen. 

Daarnaast mag de Cake-Walk (of Sjimie) niet ontbreken. Bezoekers klimmen onhandig omhoog langs de bewegende trappen.

De film van 1956 sluit af met vermaak voor de kleintjes. Kinderen maken een ritje in een treinbaantje, de zweefmolen en een autobaan.

Tilburgse kermis 1938. Lekker nostalgisch.

Waar de kermis van 1956 nog enkele spectaculaire attracties heeft, lijkt de kermis van 1938 meer op de nostalgische kermis die in Tilburg ieder jaar op het Koningsplein neerstrijkt. De opnames van J. van Mulkens geven een uniek kijkje in de kermis in de jaren '30.

In de film kijken we mee met de kleine Henkie en zijn familie tijdens een bezoek aan de Tilburgse kermis. Er wordt een ritje gemaakt in een prachtige draaimolen. Hier zien we vooral kinderen met hun ouders. In de rups is het publiek diverser. Van families, vriendinnetjes die samen een ritje maken, de “stoere” jongen die alleen in een karretje zit en natuurlijk een stelletje. Want wanneer de kap sluit, is dit het ideale moment om een kusje te stelen.

Het beeld wordt dynamischer als de camera wordt meegenomen tijdens een ritje in een soort Hully Gully. We draaien een aantal rondjes mee en zien hoe de bezoekers plezier maken in de attractie. 

Relatieve rust wordt gevonden op de autobaan. Dit zijn geen botswagentjes, maar prachtige miniatuur auto’s waarmee rondjes over een baan werd gereden. Ten slotte vermaken kinderen zich bij de ponyritjes door de straten van Tilburg.

Al dit vermaak is echter niet meer besteed aan de kleine Henkie. De peuter ligt lekker te slapen in de kinderwagen, terwijl zijn moeder hem over de hobbelige stenen rijdt. De film sluit af met een poppenkast en natuurlijk suikerspin. 

De filmbeelden laten zien dat de Tilburgse kermis al decennia vermaak biedt aan jong en oud. En dit zal in de komende decennia niet anders zijn. 

Bonusmateriaal

Wil je meer kermis zien? Bekijk de filmbeelden uit 1986 of bekijk de collectie kermisfoto’s in de beeldbank. Waaronder een grote nieuwe collectie kermisfoto's van fotograaf Frans de Kok.