Hooge en Lage Zwaluwe en de Koning van Pruisen

De Peel en de Kempen en De Meijerij zingt Guus Meeuwis in wat we bijna het volkslied van Noord-Brabant mogen noemen. Toch bestaat Noord-Brabant uit meer dan het Oosten alleen. We kennen ook de Baronie van Breda en het Markiezaat van Bergen op Zoom. We kennen ook een deel Brabant, dat pas na de Franse tijd tot de huidige provinciegrenzen werd gevoegd. Hooge en Lage Zwaluwe bijvoorbeeld behoorde tot het gewest Holland. In 1580 werd Willem van Oranje leenheer van de beide Zwaluwen.

Na de dood van Willem III in 1702 voerden de Staten-Generaal, als executeur testamentair, het beheer over zijn nalatenschap. Frederik I, koning van Pruisen, maakte aanspraak op een deel van de goederen. Na de onverwachte dood van Johan Willem Friso in 1711 bij Moerdijk, werden de goederen toegewezen aan Frederik I. Het duurde tot 1732 vooraleer men het eens was over de erfenis. Dit akkoord werd vastgelegd in het Traktaat van Verdeling. Frederik I werd heer van de Zwaluwen. In 1754 kocht Anna van Hannover, als voogdes van Willem V de ‘Hollandse’ bezittingen weer terug.

Juist uit deze periode ontving het archief twee archiefstukken van het Stadsarchief Breda. Deze waren daar los aangetroffen. In het document uit 1710 benoemen de Staten-Generaal als executeur-testamentair de volgende personen tot schepenen:

Pieter Anemaet                                              Leendert Dingemans, president
Hendrik Pinxteren van Trigt                           Pieter Antonij Engelsen
Severijn Hasius                                              Cornelis Jansz. van Bavel
Johan Silvius                                                  Jacobus Barentse Smit
Abraham Noeij

In het document van 1728 heeft de koning van Pruisen het voor het zeggen:

Hooge Swaluwe                                              Laage Swaluwe

Bernard de Brinques, president                      Pieter Anemaet, president
Daniel van Bodegem                                      Pieter Engelsen
Francois van Riel                                            Dingman van Bavel
Peter Dubbelman                                            Wouter Adrian den Engelsen
Jan Klein

Deze personen waren veelal ook kerkmeester en vormden de elite van de Zwaluwen in die tijd.

Mooi, dat zo'n levende geschiedenis van Breda naar Tilburg is gekomen. En wat te denken om geschiedenis in de Zwaluwen levend te maken, een Pruisenstraat bijvoorbeeld of een Frederikstraat ?