De kermis is al eeuwenlang een geliefde traditie in Brabant. Wat ooit begon als een jaarmarkt of religieus feest, groeide uit tot een kleurrijk volksvermaak dat jong en oud samenbrengt. Of je er nu komt voor het reuzenrad en de Booster, voor de verse oliebollen, een plakkerige suikerspin, of gewoon om vrienden te ontmoeten. BrabantinBeelden, het foto- en filmgeheugen van Brabant, heeft de kermis in Brabant in beeld gebracht. Kijk of jouw plaats erbij staat en deel je herinneringen.
Misschien denk je bij de kermis aan de geur van versgebakken popcorn, de opzwepende geluiden van de attracties en de kleurrijke lampjes die de nacht verlichten. Sommigen onthouden vooral de schiettent, waar pluchen knuffels hen met grote ogen aankijken, of de grijpmachines waar ze hun kermisaandenken proberen te scoren. Anderen denken aan de flos die werd uitgegooid voor een gratis ritje in de Rups, maar die ze nooit te pakken kregen. Of aan romantiek: veel stelletjes hebben elkaar ooit ontmoet op de kermis.
Unieke draai
De kermis in het dorp zorgt bij velen voor opwinding en magie. Elke plaats geeft er zijn unieke draai aan, maar overal blijft de kermis een prachtig moment van ontmoeting en plezier.
Neem bijvoorbeeld de kermis in Goirle, waar traditioneel op zondag een kermisconcert plaatsvindt. Regent het? Dan wordt het concert op de botsautobaan gegeven. Of de kermis in Luyksgestel waar de kermisdinsdag sinds de jaren 50 in het teken van het 'repen' staat, waarbij deelnemers met een grote ring aan een stok een parcours afleggen. In Breda was de kermis van oudsher een jaarmarkt waar “wat ongewoon en zonderling was altijd kon rekenen op belangstelling”, zoals het “schaep met twee hoofdden en ses voeten”. Een ander voorbeeld is de kermis in Berkel-Enschot waar op de maandag tijdens de kermis De Ronde van Berkel wordt gereden. Zo kent iedere plaats zijn eigen tradities en gebruiken.
Kermistradities en gebruiken
De vele kermisfoto’s op BrabantinBeelden laten de ontwikkelingen van de kermis in Brabant zien, die in de Middeleeuwen begon als een religieus feest rond de kerk, maar in de 18e en 19e eeuw uitgroeide tot een levendig evenement met straattheater en verschillende attracties. Na de Tweede Wereldoorlog kreeg de kermis zijn moderne uitstraling, met mechanische attracties met klinkende namen zoals de Mega Swing, het Reuzenrad of de Cake Walk. Andere attracties zijn de laatste jaren juist zo goed als verdwenen van de kermis, denk aan het vlooiencircus, spookhuis, poppentheater, variété en attracties met mensen en dieren.
Kermis is natuurlijk onlosmakelijk verbonden met de mensen die op de kermis staan. Vaak zijn dit echte kermisfamilies, waarvan hun naam minstens zo bekend is als hun attractie. Zo is Gilbert Stuy een van de kermisexploitanten die zijn ervaringen met kermis als familiewerk vertelt, generatie na generatie, en zijn herinneringen aan de reizende school deelt.
Welke herinneringen heb jij aan de Brabantse kermis?
Dit en nog veel meer kermisfilms en achtergrondinformatie over de kermis van toen vind je via de Brabantse Kermis. Wij zijn vooral benieuwd welke herinneringen jij hebt aan de kermis. Deel ze met ons!
BrabantinBeelden
BrabantinBeelden bewaart foto’s en films van ons verleden. Nu en voor de toekomst. Samen met alle Brabanders vormen we ons foto- en filmgeheugen van Brabant. Neem een kijkje op
BrabantinBeelden en deel jouw herinneringen.
BrabantinBeelden is een samenwerking tussen Brabants Historisch Informatie Centrum, Regionaal Historisch Centrum Eindhoven en Regionaal Archief Tilburg.
