Precies twee jaar geleden was Tilburg nationaal nieuws. Hier werd op 27 februari 2020 de eerste besmetting met het coronavirus in Nederland vastgesteld. Vanaf dat moment werd alles anders. Het was vanaf het begin duidelijk dat de ziekte grote invloed zou hebben op het dagelijks leven.
Vanuit Regionaal Archief Tilburg is daarom al in maart 2020 de beslissing genomen om de crisis door professionele fotografen te laten documenteren. Toch werd toen niet voorzien, dat dit project meer dan twee jaar zou duren. Vorig jaar blikten we terug op een bewogen jaar met twintig foto’s uit de corona-collectie van het archief. De eerste lockdown, hartjes voor de zorg, berenjacht, eenzame feestdagen en uiteindelijk een indrukkende herdenking van een jaar corona bij de Hasseltse kapel.
Nu zijn we een jaar verder. Een bewogen jaar met hoop op beterschap dankzij vaccinaties, maar ook twee lockdowns en groeiende verdeeldheid en maatschappelijke kritiek. Fotograaf Maria van der Heyden blijft actief de gevolgen van de pandemie fotograferen. Aan de hand van tien verassende foto’s uit de collectie blikken we terug op de afgelopen 365 dagen.
Wil je graag de hele fotocollectie bekijken? Dat kan via deze link. De foto's uit 1728 Archief Covid-19 mogen door iedereen voor alle doeleinden zonder restricties worden gebruikt, maar uitsluitend onder vermelding van de vervaardiger en collectie Regionaal Archief Tilburg.
1. Van feestzaal naar eindexamenklas (4 maart 2021)
De Berkel-Enschotse horecagelegenheid De Druiventros krijgt tijdelijk een nieuwe bestemming. Op de bar staat geen vers getapt pilsje, maar een flesje desinfectiegel. Daarnaast is de zaal niet gevuld met goedgemutste feestgangers, maar met examenleerlingen van 2College Ruivenmavo. De reguliere lokalen bieden niet genoeg ruimte om op anderhalve meter afstand les te geven. Daarnaast is op dit moment een lockdown van kracht, waardoor de horeca gesloten is en toch geen andere gasten mag ontvangen.
2. Geen muziek, toch een lange rij (14 t/m 16 maart 2021)
In maart stond een lange rij bij popcentrum 013. Niet vanwege een spraakmakend optreden, maar vanwege de Tweede Kamerverkiezingen. Onder het motto ‘Stem als een ster’ werd stemmen tot activiteit verheven. Een dankbare afleiding tijdens de tweede lockdown.
3. Reclaim these streets (11 april 2021)
Demonstreren in coronatijd. Op 11 april 2021 werd in Tilburg de "Reclaim these streets" demonstratie gehouden. Het was een protest om aandacht te vragen voor de veiligheid van vrouwen op straat. Betogers stonden met mondkapjes op anderhalve meter afstand (aangegeven met rode hartjes op de grond) op het Koningsplein. Het meisje vooraan houdt een bord vast met de tekst "App me als je thuis bent". Voor veel vrouwen herkenbaar als ze 's avond nog alleen over straat gaan. Directe aanleiding voor de demonstratie was de moord op de Londense Sarah Everard.
4. Heropening van de horeca (28 april 2021)
Op 15 oktober 2020 moest de horeca voor de tweede keer de deuren sluiten. Pas maanden later kwamen versoepelingen. Zij het onder strenge voorwaarden. Vanaf 28 april 2021 mochten enkel de terrassen tussen 12 en 18 uur weer geopend worden. Daarnaast mocht slechts een beperkt aantal gasten worden ontvangen en moest de anderhalvemeter gewaarborgd worden.
Op de dag van de (gedeeltelijke) heropening treffen Tilburgse horeca ondernemers iets voor het middaguur de laatste voorbereidingen. Bij café Weemoed aan de Korte Heuvel plaatst barman Jeff Geenen kaarsjes op de terrastafels. Hij draagt een t-shirt met een illustratie van het café. Dit is een actie van WeAr Tilburg. Men kan een t-shirt, hoodie of tas bestellen met een print van een favoriete horecazaak, de opbrengst gaat naar de horeca.
5. D'n Elfde van d'n Elfde (11 november 2021)
Het ging door! D'n Elfde van d'n Elfde viel in 2021 net in een periode van versoepeling. Het fisje werd wel met de nodige aanpassingen gevierd. Zo vormde het met hekken afgezette Willemsplein het decor voor de aftrap van het carnavalsseizoen. Bij de ingang was controle op het entreebewijs en een geldige QR-code. Daarnaast waren dit jaar enkele mondkapjes van de partij. Niet als onderdeel van een dokterskostuum, maar ter bescherming.
6. Bijzondere testlocatie (16 november 2021)
In de loop van 2021 wordt testen onderdeel van het coronabeleid. Er wordt niet enkel getest bij klachten, maar ook voor toegang tot evenementen of voorafgaand aan een vliegreis. Hierdoor springen commerciële testlocaties als paddenstoelen uit de grond. Op de meest vreemde locaties.
Zoals de vesting van Speed CovidTest in het voormalige Marokaanse restaunt Eet Mzian. In de verlichte ruimte wacht een jonge medewerker, met mondkapje onder de kin en in blauwe schort, op klanten. De reclames op de buitengevel herinneren nog aan de horecabestemming van het pand. Leuk detail: op op de brievenbus van nummer 60 staat nog een achtergelaten snackbakje.
7. Zelftesten (december 2021)
Deze foto toont een voor de meesten onder ons bekend beeld. Het oncomfortabele gevoel van een zelftest. In de loop van 2021 kwamen thuistesten beschikbaar in Nederland. Deze waren in de eerste instantie bedoeld om preventief te testen, maar mochten later ook gebruikt worden bij lichte klachten.
8. Lockdown nummer drie (december 2021)
Op 18 december wordt een derde harde lockdown afgekondigd. Net voor kerst moeten onder andere culturele instellingen, niet essentiële winkels en horeca de deuren sluiten. Dit resulteert in lege winkelstraten tijdens de normaal gesproken drukste dagen van het jaar.
Deze foto toont een verlaten Pieter Vreedestraat. Alleen de winkels links en rechts vooraan zijn geopend omdat zij eten en drinken verkopen.
9. Een hoge trap (december 2021)
Het afgelopen jaar stond in het teken van vaccinaties. Na de eerste prikken volgde in het najaar de boostercampagne. Grote locaties zoals de koepelhal en het Willem II stadion werden door de GGD ingericht als vaccinatielocatie. Deze foto is gemaakt op 18 januari 2022 bij het station. Een vrouw met scootmobiel stuit op een obstakel: een hoge trap. Gelukkig wijst een medewerker haar de juiste kant op zodat ze toch haar booster kan halen. Bekijk hier de hele fotoserie van de dame.
10. Muzikaal protest (december 2021)
Naarmate de crisis vordert, komen steeds meer tegengeluiden uit de maatschappij. De kritiek op het overheidsbeleid neemt toe. Dit uit zich niet alleen in de keuze om te vaccineren en weerstand op het 'groene vinkje', maar ook bij de sectoren die door de vele lockdowns lange tijd werden gesloten of slechts gedeeltelijk open mochten.
Voor de culturele sector is op 14 januari de maat vol. Op deze dag worden gedeeltelijke versoepelingen aangekondigd voor onder andere winkels en contactberoepen. De horeca en culturele instellingen vallen hier echter buiten. Als reactie komt de culturele sector op 19 januari in actie. Als een vorm van protest worden in verschillende culturele instellingen door het hele land pop-up kapsalons, sportscholen etc. geopend. Schouwburg Concertzaal Tilburg opent eenmalig de deuren de 'Muzikale Massagesalon': een serie van vier mini concerten voor een select publiek.
Op de foto hieronder speelt celliste Jacqueline Hamelink. Het kleine publiek zit ook op het podium van de verder lege concertzaal.
