Archief P.J.C. Clijsen (glazenier) toegankelijk gemaakt

10
06-06-2019
  • kunstenaar
  • archieven
  • nadere toegang
  • Tilburg

Glas in lood: Christus met schaap op schouderOm informatie in onze archieven beter toegankelijk en vindbaar te maken, maken we niet alleen dankbaar gebruik van de inzet van onze vrijwilligers, maar ook van particulieren. Vaak is dat de archiefvormer van het archief of de erfgenamen ervan. Voor Regionaal Archief Tilburg is dat het meest ideale omdat particulieren vaak de meeste kennis hebben van alle informatie die je in het desbetreffende archief kunt vinden. Onder begeleiding van Regionaal Archief Tilburg wordt het archief dan bewerkt en toegankelijk gemaakt. Zo heeft dit ook plaatsgevonden met het archief van P.J.C. Clijsen, glazenier, 1928-1966, waarbij familieleden flink aan het werk zijn geweest. 

Petrus Josephus Cornelius (Piet) Clijsen (Tilburg, 1909 – Eindhoven, 1977) was glazenier en ontwerper van gebrandschilderde-in-loodramen voor kerkelijke, industriële en privé doeleinden. Hij genoot zijn opleiding in Tilburg bij o.a. de Katholieke Leergangen waar hij in 1933 afstudeerde in de sectie monumentale kunst / glasschilderen en de sectie decoratieve technieken/tekenen. Daarna volgde hij een opleiding bij verschillende glazeniers in loodbedrijven, zoals bij Karel Mijnsbergen in Bergen op Zoom. Vanaf 1938 tot en met 1972 was P.J.C. Clijsen werkzaam als glazenier met een eigen atelier voor ontwerpen en het uitvoeren van opdrachten. Hij begon in de Lange Nieuwstraat 59, waarna het atelier in 1946 verhuisde naar de Locomotiefstraat 14. Vanaf 1960 werd de Johannes van Oisterwijkstraat het eindpunt van het atelier waar hij tot 1973 werkte.

Naast zijn werk als glazenier was P.J.C. Clijsen van 1939 tot en met 1973 ook leraar tekenen in Tilburg, Eindhoven en later weer in Tilburg. Het werk van P.J.C. Clijsen beperkte zich niet alleen tot Tilburg en omstreken, maar hij werkte ook in het buitenland. Hierdoor was er in 1952 een samenwerking met Adr. Hamers Export Tilburg in verband met opdrachten voor Amerika en gebiedsdelen overzee. Zo ontwierp hij onder andere gebrandschilderde glas in loodramen voor kerken in Tanzania (Nyegezi), Canada (Ottawa), Verenigde Staten (Freemont en Honolulu) en Aruba en Curaçao. Daarnaast maakte hij voor de gemeente Tilburg in de jaren ’40 en ’50 gebrandschilderde glas-in-loodramen voor het Paleis Raadhuis en ontwierp hij zulke ramen voor onder andere de Brandweerkazerne, het Gemeentelijk Gasbedrijf en de Nieuwe Koninklijke Harmonie. Tenslotte voor diverse kerken in Tilburg, zoals de Dionysiuskerk Goirke, Broekhoven II, De Besterd en Ringbaan West.   

In 2010 werd het archief van P.J.C. Clijsen door de familie geschonken aan de gemeente Tilburg. Het betrof grotendeels ontwerptekeningen en deze werden destijds uit Utrecht gehaald en ondergebracht bij Regionaal Archief Tilburg. Daarbij moest er veel gerestaureerd worden en daarvan is een gedeelte gedaan. Ook de materiële verzorging heeft toen gedeeltelijk plaatsgevonden. Maar toegankelijk was het niet, want niemand wist wat het allemaal betekende.

Vorig jaar deed de kleindochter van P.J.C. Clijsen onderzoek naar het werk van haar opa en kwam tot de ontdekking dat er bij ons archief heel veel prachtig werk van hem ligt, maar dat niemand dit kan raadplegen omdat er geen toegang op zit. De familie wilde heel graag meewerken om dit te realiseren en zodoende is besloten dat zij onder onze begeleiding het archief zelf helemaal toegankelijk gaan maken en dat zij het materieel verzorgen daar waar nodig is. Het resultaat mag er wezen. In een paar maanden tijd is tien meter aan archiefmateriaal toegankelijk gemaakt en materieel verzorgd. Het leverde bijna 400 inventarisnummers en omslagmappen op die allemaal beschreven zijn. Een prestatie op zich. En dat is nu voor iedereen op onze website in te zien onder archiefnummer 1311 P.J.C. Clijsen, glazenier

Maar dat is nog niet alles. Omdat het schitterende ontwerptekeningen betreft, is een gedeelte van het archief gedigitaliseerd. Dit betreft meer dan 120 archiefstukken die te vinden zijn onder de inventarisnummers 72 t/m 135 en 331 t/m 393. Neem eens een kijkje in dit prachtige archief, want het is de moeite waard en een aanvulling voor het erfgoed van Tilburg. Met veel dank aan de familie Clijsen.

10 reacties

Reageren
  1. Jan Kalker | Mar 30, 2024
    iIn het archief van het Markiezenhof liggen een aantal ramen van de kapel van Het Juvenaat - alenuge tijd geleden afgebroken - met voorstellingen van Heiligen. Ze lijken op die van P. Clijsen. Zal ik een foto opsturen? Groeten, Jan Kalker janenjokekalker@gmail.com
  2. Anna | Nov 21, 2023
    Hallo, ik heb een verlicht glas-in-loodraam.  In zeer goede staat.  Gesigneerd P. Clijsen november 1945. Afbeelding van de Maagd Maria met het kindje Jezus.  Neem contact op met annasalek92@gmail.com
  3. jojanneke | Aug 13, 2021
    @Coen, voor zover ik weet zijn er nu vier van deze dankpaneeltjes bekend. De mensen van Dankraam Tilburg (zie www.dankraamtilburg.nl ) hebben geprobeerd de ontvangers van toen op te sporen en zo ook die paneeltjes op te sporen. Drie waren er opgespoord, de vierde is dus bij jou. En dank voor de tip van het artikel bij het BHIC! Groeten, Jojanneke van Zandwijk
  4. Coen | Aug 05, 2021
    Een glaspaneel van jullie opa, P. Clijssen is nu in het nieuws. Het gaat om een groot glas in lood raam dat in het Paleis-Raadhuis hangt. Het Brabants dagblad schreef erover in april 2020: https://www.bd.nl/tilburg-e-o/chinese-toestanden-in-nederland-in-1951-ging-tilburg-op-slot-tijdens-een-pokkenepidemie~a05437f7/ Thema van het glas in loodraam is de dankbaarheid voor het werk dat verzet werd tijdens de pokken epidemie van mei 1951. Uit dankbaarheid werden er tevens 38 kleine paneeltjes gemaakt, die geschonken werden aan mensen die hard hadden gewerkt. Daarover verscheen deze week een artikel op de website van het BHIC: https://www.bhic.nl/ontdekken/verhalen/glas-in-lood-als-bedankje-in-tijden-van-pandemie Eén van die paneeltjes is in mijn bezit. Vandaar dat ik dit alles weet.Hartelijke groet,Coen van Loon
  5. jojanneke | Mar 19, 2021
    @Leo, dank voor deze reactie. Mooi om te lezen van uw familie. En ook bijzonder dat u nog stukken thuis heeft van het werk van uw vader. Goed bewaren! Groeten, Jojanneke
  6. Leo | Mar 18, 2021
    Hallo  mijn naam is Leo Clijsen ik ben de oudste zoon van Koos Clijsen en heb nog twee jongere zusjes Mieke en Ans , mijn vader was de broer  van Piet Clijsen  en heeft enkele jaren bij zijn broer mee gewerkt in de jaren in en na de tweede oorlog en hebben bv de vernielde raamen van de sint pieter en diverze andere kerken te restaureren ik denk dat hij tot plusmin 1946/47 bij zijn broer heeft gewerkt is daarna naar de ns werkplaats  in Tilburg gaan werken tot zijn pensioen ik heb ook nog enkele reparatie stukje wel onder tekent met Koos 
  7. jojanneke | Dec 04, 2020
    @Leo en @Frank, ik neem per mail even contact met jullie op voor de vraag van Leo.Groet, Jojanneke (Regionaal Archief Tilburg)
  8. Leo | Dec 03, 2020
    Hallo Frank, Zou je een foto kunnen sturen van het raam? Liefst op een manier dat de voorstelling goed is te zien. Zal vervolgens kijken of er een werktekening of iets dergelijks van te vinden is. Met vriendelijke groet, Leo Clijsen
  9. luud | Apr 10, 2020
    Hallo Frank, Vanwege de Coronatrubbels zijn we bijna niet op locatie aanwezig en daarom is het lastig om snel een reactie te geven op je vraag. Ik heb je vraag bij een collega neergelegd, maar heb geduld...
  10. Frank | Apr 08, 2020
    Ik ben in het bezit van een glas in lood raam met de afbeelding van een Bachusfiguur met een jongen en een meisje. Het paneel is gesigneerd met P. Clijsen 1947. De afmeting is ca. 3 x 3 meter, in negen delen. Aan de bovenzijde is het paneel halfrond. Is hiervan toevallig een tekening in het archief aanwezig? Het paneel komt waarschijnlijk uit een drankenwinkel in de binnenstad van Tilburg. Het paneel is in een slechte staat, diverse ruitjes zijn gesneuveld, dus dient het grondig gerestaureerd te worden.

    Reageren

    Contact en informatie
    sluit Hulp nodig?
    We helpen je graag van maandag t/m vrijdag van 10:00 tot 16:00 en van 19:00 tot 22:00 uur via chat.
    Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag wel stellen via een e-mail naar info@regionaalarchieftilburg.nl.

    sluit Online op dit moment
    chatOnline -
    Stel een vraag