In november 2018 verkreeg Regionaal Archief Tilburg uit handen van de heer Frans Vriens, gildeschrijver van het Sint Antonius - Sint Sebastiaan gilde, de tekeningen van het gildevaandel ontwerp uit 1971-1972 - vervaardigd door pastoor Karel Prinsen (1903-1994). De ontwerptekeningen worden komende tijd gevlakt, gedigitaliseerd en komen vervolgens beschikbaar op de website van het archief.
Het gilde Sint Antonius - Sint Sebastiaan kent een rijke en eeuwenoude historie. Het oudst bekende document betreft de zogeheten Caert van 25 december 1605, waarin de toenmalige dekens van de handboogschutterij van Udenhout het nieuwe gildereglement ter goedkeuring voorlegden aan de Groote Gulde van den Handboge te 's Hertogenbosch. In de Caert wordt teruggegrepen op de tradities die in 1548 bij het gilde bestonden. De Bossche Groote Gulde stemde er, bijzonder genoeg, in toe dat het Udenhoutse gilde de Bossche Boom, onderdeel van het stadswapen dat Johanna van Brabant in 1356 aan de Bosschenaren verleende, op de kleding mocht voeren. Daarmee werd symbolisch uiting gegeven aan het militaire karakter van het gilde, dat aan de zijde van de katholieke Filips II (als hertog van Brabant) streed gedurende de Opstand c.q. Tachtigjarige Oorlog (1568-1648).
Inmiddels is van dat militaire karakter niet meer over dan de gemeenschappelijke liefde voor het schieten. De oorspronkelijke handboog is midden negentiende eeuw vervangen door het geweer en het schieten is nog altijd een van de kernactiviteiten van het gilde. Sommige leden schieten bijzonder serieus; niet alleen slepen de gildebroeders en -zusters regelmatig nationale prijzen in de wacht, in 2012 slaagde Toon Weijtmans erin de prestigieuze Europa Koning te schieten. Naast het schieten staan vriendschap en gemeenschapszin hoog in het vaandel bij de gildeleden. Het gilde is vast onderdeel van het publieke leven in Udenhout en luistert menig evenement op met haar aanwezigheid. Tradities kenmerken het gilde en zijn belangrijk voor haar voortbestaan. De tradities worden gehandhaafd, maar uitdrukkelijk in de huidige tijd. Zo zijn sinds 2000 vrouwen ook welkom om lid van het gilde te worden - en schoot Maartje Moonen in 2008 als eerste gildezuster koning.
Symboliek is van groot belang voor het gilde. Het vaandel en staat er vol mee en getuigt van de rijke traditie van het gilde. Het vaandel wordt gebruikt bij ceremoniële gebeurtenissen; de gildekoning betreedt bij zijn of haar installatie het vaandel - een privilege dat verder enkel is voorbehouden aan de Nederlandse vorst(in) en de paus. Het huidige vaandel werd ontworpen door pastoor Karel Prinsen en geborduurd door mevrouw Luce Vermeer in 1972. In 2012 is het vaandel gerestaureerd bij de Zusters van Nazareth in Brecht (België). Het vierkante doek is twee bij twee meter en bevestigd aan een 2,9 meter langer stok. Bovenop de stok staat een zwaar koperen Sint Sebastiaan-kruis in een ring, vervaardigd door de Udenhoutse edelsmid Van den Bersselaar. Het vaandel weegt inclusief stok 10 kilogram. Centraal op het vaandel staan de patroonheiligen. Daaromheen zijn in gekwartierde rode en groene vlakken rond het centrale tafereel de symbolen van het gilde aangebracht: van linksboven naar rechtsonder de Tau van St. Antonius, het wapen van Udenhout, het kruis van St. Sebastiaan, de afbeelding van St. Lambertus, de Bossche Boom en de Nederlandse leeuw.
Voor deze blog is uitvoerig geput uit het jubileumboek ter ere van 50 jaar Gilde Sint Antonius - Sint Sebastiaan; Gilde Sint Antonius - Sint Sebastiaan: een gezond en actief gilde dat de eeuwenoude tradities levend houdt (Udenhout 2013).
