Tilburgs vrouwenleven: Baker Elisabeth Potters (1896-1986)

Het verleden wordt vaak gereconstrueerd op grond van bewaarde informatie van de overheid. Hoe het leven van vroeger werd ervaren door mensen, is niet altijd bekend. We kunnen niet met een tijdmachine terug de tijd in om alsnog interviews te houden. Hoe werd het verdriet ervaren na de vroegtijdige dood van een kind of man, hoe hield men zich staande in een maatschappij zonder sociaal stelsel? De laatste archiefaanwinst vertelt niets over de gevoelens van een weduwe met twee kleine kinderen, maar aan de hand van de documenten kan wel meer over haar leven verteld worden. Haar kleindochter, die naar haar oma Elisabeth werd genoemd, maar als roepnaam Lilian heeft, schonk de papieren erfenis van  haar oma aan het archief.

Baker Elisabeth  (Lies) Hoosemans (27 oktober 1896 –  20 augustus 1986)
De naam  Hoosemans komt vaak voor in Noord-Brabant. De hoofdpersoon van deze blog Elisabeth  Hoosemans  werd op 27 oktober 1896 geboren te Diessen. Haar vader Petrus was voerman en haar moeder Elisabeth Smolders had een caféetje annex winkel. In totaal kreeg het echtpaar 11 kinderen in 11 jaar tijd. In augustus 1916 verhuisde Elisabeth naar Tilburg en drie jaar later in 1919 trouwt ze met de metselaar Harry Potters uit Oirschot. Zijn militaire dienst heeft hij tijdens de eerste wereldoorlog gediend in het militair hospitaal in Breda.

Het echtpaar woont in Tilburg wanneer Harry Potters  door een bedrijfsongeluk in de leerlooierij in Oisterwijk op 13 juni 1935 overlijdt. Ze blijft achter met twee kinderen van 15 en 13 jaar  en zonder enige sociale voorziening. Meteen na het overlijden volgt ze een opleiding tot baker en op 23 juli 1935 ontvangt ze haar diploma. We zouden haar nu een baker kraamverzorgster noemen.

Haar diploma is bewaard gebleven, evenals foto's van baby's uit die tijd. Haar werkterrein is de Tilburgse wijk Broekhoven. En het vervoermiddel haar fiets.
Drie jaar later in 1938 trouwde de weduwe met Piet (Petrus Adrianus) Huijbregts (1887-1973), hij is dan 50 en zij 41 jaar oud. Ze wonen in de Vlimmenhoefstraat. Tijdens de Tweede Wereldoorlog ontvangt ze een Sonderausweis om ook buiten de Sperrzeit haar werk te kunnen verrichten.

De verzorging van baby's ging er veel eenvoudiger aan toe dan nu. In plaats van centrale verwarming werd er een warmtelamp op tafel gezet en de baby kon in het onderstel van de lampet set gewassen worden. De kinderen werden op dezelfde dag - zonder dat de moeder er zelf bij kon zijn- gedoopt in de kerk. De kraamverpleegsters van de Katholieke wijkverpleging, behoudens de religieuzen,  droegen speciale uniformen.  

Vanaf 1953 ontvangt het echtpaar een  A.O.W. uitkering. Piet Huijbregts sterft als hij 85 jaar oud is. 
 
Lies trouwt voor  de derde keer in september 1977. De oudste zoon Henk Potters wordt politieagent in Tilburg. Van hem is onder andere zijn agenda van bekeuringen bewaard gebleven. Henk Potters is overleden in 2003 in Tilburg en liet een vrouw en twee dochters na. De jongste zoon, Piet Potters, overlijdt al in 1958 gehuwd, maar kinderloos in een hospitaal in Turnhout. Lies Hoosemans heeft dus tijdens haar leven achtereenvolgens haar eerste man, haar jongste zoon en haar tweede man verloren.