Het was oktober 1996 toen de eerste website van Gemeentearchief Tilburg het levenslicht zag en zijn tomeloze weg begon op het wereldwijdeweb. Het was een route zonder al te veel hobbels met hier en daar een gemiste afslag, maar over het algemeen ging het alleen maar crescendo. In 1996 lag het archievenveld nog redelijk rimpelloos in ruste. De digitale revolutie klopte maar nauwelijks aan de deur. Stilte voor de storm.
De gemeente Tilburg was er snel bij wat betreft het gebruik van internet voor de medewerkers en wilde ook een website. Op zoek naar content gingen ze bij alle afdelingen langs en het Gemeentearchief zag zijn kans schoon. In het land der blinden was eenoog koning en dat ene oog bleek ik te hebben. Als jongste van het stel en niet gehinderd door enige kennis dook ik in de wereld van
html. De toenmalige webmaster van de gemeente Tilburg, de almachtige smojo*, leerde mij wat kneepjes van het vak, haalde er een meisje bij uit de Achterhoek die leuke tekeningen kon maken en de eerste website van Gemeentearchief Tilburg was geboren. Ook lekker stereotype: het archief zat in de kelder van het denkbeeldige gebouw. Dat beeld is gelukkig snel aangepast.
De pioniers uit die tijd waren de gemeentearchieven van Zwolle en Delft.
Kort daarna volgde de fusie met een deel van het voormalige streekarchief Oisterwijk en kwamen er zomaar 6 gemeente bij. Al heel snel was de beslissing genomen om ook echt contect te gaan plaatsen op de website.
De plannen van het eerste uur logen er niet om. In 1997 kwamen de eerste inventarissen helemaal doorzoekbaar online. Naast de obligate archievenoverzichten (een opsomming van de aanwezige archieven) boden de inventarissen aan onderzoekers de kans om vooraf alvast te kijken of er wat van hun gading aanwezig was. In datzelfde jaar werd ook het project gestart om de volledige namenindex van de bidprentjes digitaal beschikbaar te krijgen. Daar werd in die tijd nog vrolijk om gelachen door de collega's. Bidprentjes... wie kwam daar nou om. In 1998 stond een index met 50.000 namen online en werd druk bezocht.
In de Waybackmachine kun je nog een
werkende interface zien. Nostalgie ten top! In dit artikel staan meer links naar een behoorlijk werkende website uit 1999. Fantastische website die
Waybackmachine
Later dat jaar kwamen daar de naamindexen bij van de
10-jaarlijkse tafels van de burgerlijke stand. Als je daarnaar terugkijkt schud je meewarig het hoofd. Primitief, maar het werkte!
In 1999 ontstond het
Archiefcafé. Interactie met en tussen bezoekers proberen te bewerkstelligen. Dat werkte goed. De lijst met genealogische websites groeide goed, het forum vulde zich steeds meer en de mailinglist telde 100 leden. Een chatpilot mislukte jammerlijk. Maar dat is geen schande. 29.000 bezoekers kwamen dat jaar op de homepage langs.
Het jaar 2000 was in meerderlei opzicht een revolutiejaar. Online betalen kon in de webwinkel die toen alleen boeken in de aanbieding had, meestal inventarissen, niet bepaald een courant artikel. De viering van 65 jaar bevrijding bracht de Tilburgse oorlogsslachtoffers online. Later begonnen we schuchter met de fotocollectie online en last but not least: ISIS. De onvolprezen online genealogische database waar sommige internetgenealogen van het eerste uur nog stiekum naar terugverlangen. Pas toen de akten digitaal online kwamen ging ISIS offline, maar heeft nog jarenlang goede diensten gedaan in Zeeland bij het
Zeeuws Archief. Tot in 2011.
In 2002 volgde nog de tijdmachine.
De bezoekcijfers aan de homepage groeiden van 49.000 in 2001 tot 62.275 in 2002. Dan ontstaat er verwarring vanwege verschillende gebruikte tellers, maar in 2003 kwam de 250.000ste bezoeker op de homepage.
Het waren jaren van pionieren en experimenteren, risico´s nemen en vooral genieten van de nieuwe wereld die zich openbaarde.
Inmiddels is onze website er een eentje van velen die niet langer toonaangevend is. Die verbreding heeft veel goeds gebracht en met name de bezoeker is er sterk op vooruit gegaan. Die hoeft niet meer afhankelijk van openingstijden onderzoek te doen, maar kan zich goed voorbereiden en in sommige gevallen het onderzoek van huis uit al grotendeels doen. Steeds meer bronnen komen online beschikbaar en de service van archiefdiensten strekt zich steeds verder uit in de digitale wereld.
15 jaar is een lange tijd. Het derde lustrum. Een piepklein feestje waard.
* Naar goed gebruik werden voor de inlognamen de eerste drie letters van de achternaam en de eerste twee letters van de voornaam gebruikt. Dat leverde soms verrassende usernames op. We gebruikten die namen soms ook onderling, als de verstandhouding dat toeliet natuurlijk. Smojo was Jos Smolders waar ik veel van geleerd heb.
