200 jaar Burgerlijke Stand 1811-2011

0
21-01-2011
  • stamboomonderzoek
  • burgerlijke stand
  • BS200
  • 200 jaar burgerlijke stand
In 2011 herdenken we het feit, dat 200 jaar geleden de Burgerlijke Stand werd ingevoerd. Dat was weliswaar al in 1796 in sommige streken (Zeeuws-Vlaanderen en delen van Limburg) gebeurd, maar in 1811 kreeg heel Nederland een Burgerlijke Stand. Een van de belangrijkste consequenties van die invoering was, dat iedere ingezetene, een achternaam moest aannemen, voorzover hij/zij die niet bezat (en dat gold met name voor de Joden) en zij, die al wel een achternaam hadden, deze voortaan op één manier moesten schrijven. Het kon dus niet meer voorkomen, dat een bepaald persoon zich de ene keer Janssen noemde en de andere keer Jansen, zoals vóór 1811 eerder regel dan uitzondering was. De bedoeling van de wetgever was om afzonderlijke registers van geboorte, huwelijk, overlijden en huwelijksafkondigingen aan te leggen. Dat is lang niet altijd gebeurd. Bij een aantal gemeenten werden vaak de verschillende akten chronologisch per jaar in één register ingeschreven. De eerste jaren van de burgerlijke stand (1811-1813) werden de akten in het Frans opgemaakt. Daarbij werden ook de voornamen verfranst. Als een vader aangifte deed van de geboorte van zijn zoon Jan of Johannes werd deze zoon in de geboorteakte Jean genoemd en deze voornaam zou hij zijn hele leven houden.Vanaf 1814 zijn de akten Nederlandstalig, aanvankelijk vaak nog geheel geschreven, maar in de loop van de 19e eeuw vervangen door formulieren, om het aantal fouten te beperken. Uit veiligheidsoverwegingen werden de geboorte-, huwelijks- en overlijdensregisters in tweevoud opgemaakt, zodat er altijd nog een exemplaar beschikbaar was, mocht er een door brand, overstroming of iets dergelijks verloren geraakt zijn. Met name in de eerste helft van de 19e eeuw zijn er veel fouten gemaakt in de burgerlijke stand, die konden worden gecorrigeerd door tussenkomst van de rechtbank of de koning(in). Regionaal Archief Tilburg zal dit jaar door middel van exposities in de hal van het archief, een blog op de website, presentaties, lezingen en een educatief programma in vogelvlucht aandacht besteden aan 200 jaar burgerlijke stand.

Reageren

Contact en informatie
sluit Hulp nodig?
We helpen je graag van maandag t/m vrijdag van 10:00 tot 16:00 en van 19:00 tot 22:00 uur via chat.
Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag wel stellen via een e-mail naar info@regionaalarchieftilburg.nl.

sluit Online op dit moment
chatOnline -
Stel een vraag