De blogserie Film van de maand is terug van weggeweest. Deze tijdelijke afwezigheid had een goede reden, want de afgelopen maanden is hard gewerkt aan onze eigen filmbank. Vanaf oktober is het gedigitaliseerde deel van de filmcollectie in de beeldbank te vinden en in de tussentijd zijn ook een tal van nieuwe historische films online gekomen. Zoals een KNVB trainingskamp met de jeugd van Willem II en een dagje Efteling in 1978.
Als kers op de taart is Regionaal Archief Tilburg ook aangesloten bij BrabantinBeelden, hét beeldgeheugen van Brabant met een nadruk op film. Via deze website zijn ook de meeste films uit onze collectie te downloaden. Kortom, genoeg redenen om Film van de maand weer op te pakken.
Aanwinst: Bij ons in Ulicoten
We beginnen 2023 meteen goed met een bijzondere nieuwe aanwinst. Namelijk de documentaire ‘Bij ons in Ulicoten’ (klik op de afbeelding om de film te bekijken). De film werd gedraaid in de jaren 1978-1979 en geeft een prachtig tijdsbeeld van het Brabantse grensdorp. Des temeer omdat het geen extern geproduceerde dorpsfilm is, zoals je vaak ziet, maar een project van dorpsbewoners. Ad Oomen, Kees van Roozendaal en P. Sommen vervaardigde de film in samenwerking met Ad Vriens en Jos Geers. Ad den Ouden verzorgde de montage. Zij werden geïnspireerd door een oudere film over Ulicoten, waarschijnlijk de dorpsfilm van Adolfs uit 1959 (voor het dorpsfilmproject van BrabantinBeelden zijn we overigens nog ook nog op zoek naar deze film). 'Bij ons in Ulicoten' werd geschonken door mede-maker Ad Oomen.
Nostalgische dorpsbeelden
De titel ‘Bij ons in Ulicoten’ vat de film eigenlijk al perfect samen. In anderhalf uur wordt de kijker meegenomen door het dorp dat ten westen van Baarle-Nassau tegen de Belgische grens ligt. De camera dwaalt door de straten en ontmoet de bewoners. Alle belangrijke plekken en verenigingen worden in beeld gebracht, allen voorzien van commentaar door voice-over Kees van Roozendaal.
Van Roozendaal opent de film met een uitspraak over de grote rol van het Roomse leven in het overwegend katholieke dorp: “Men gaat naar Ulicoten om de heilige Bernardus te vereren, wat zou men er anders gaan doen?”. Een processie die naar het Bernarduskerk trekt, lijkt dit te bevestigen.Toch blijkt in Ulicoten het religieuze naadloos over te gaan in de
dagelijkse gang van zaken. Wanneer de camera wegdraait van de kerk komt onder
de klanken van Boney M. de kermis in beeld.
‘Bij ons in Ulicoten’ bewijst dat het dorp meer te bieden heeft dan enkel de Bernardusverering. Zoals ouderengymnastiek in het Wit-Gele Kruisgebouw, de brandweer, de nieuwe generatie Ulicoters op basisschool Bernardus, de lokale ondernemers, sportpark De Bremer, wachtmeester Dré van Loon met zijn hond, recreatiepark Ponderosa en uiteraard het café.
“Dat het zo moge blijven”
Voor de oudere generatie zullen de beelden een gevoel van nostalgie oproepen. De film laat het Ulicoten uit de jaren zeventig zien, maar benadrukt daarmee ook de verandering die de daaropvolgende decennia heeft plaatsgevonden. Alle winkels in de film zijn tegenwoordig gesloten en de eens zo centrale Bernarduskerk krijgt in 2023 een nieuwe bestemming.
Ondanks alle veranderingen verliest de slotzin van de documentaire over de jaren echter niets aan kracht: “De beelden hebben in ieder geval aangetoond dat er meer reden zijn om naar Ulicoten te gaan, dan om enkel en alleen om er Bernardus te vereren. Ulicoten is echt een deel van het land waar het leven goed is. Dat het zo moge blijven." En zo is het!
