Stel je voor. Je ligt lekker in het gras onder een stralend zonnetje. Plotseling vliegt een vogel over en laat zijn behoefte precies op je broek vallen. "
Dat kan ook u gebeuren ", zo roept een stem in het
reclamespotje van Rebo Vlekkenwater, een product van ververij en wasserij De Regenboog (zie filmfragment hieronder). Het reclamespotje is een vrolijke combinatie van animatie en live-action met een duidelijke boodschap: met het vlekkenwater krijg je iedere vlek uit je kleding.
Ververij en wasserij De Regenboog kent een kleurrijke geschiedenis. Van de oprichting in 1891 door Janssen & Bierens tot het faillissement in 1996. Tegenwoordig herinneren slechts de Tilburgse Regenboogstraat en het Regenboogpark aan het verdwenen fabriekscomplex aan de Bredaseweg. Alleen de opvallende gele poort van Pieter van Dooren werd later teruggeplaatst.
De geschiedenis van de firma wordt bewaard in de collectie van Regionaal Archief Tilburg. Naast geschreven documentatie bevat
archief 672 ook
beeldmateriaal . Voor de film(s) van deze maand werpen we een beknopte blik op de geschiedenis van De Regenboog. Inclusief niet één, maar twee films.
De tekst gaat verder onder het fragment.
VIDEO
Het vroege begin
De naam Janssen & Bierens verwijst naar de oprichters van De Regenboog. Daniël F. Bierens en
Josephus Janssen begonnen in 1891 een inrichting voor het verven van textielgoederen aan de Bredaseweg. Hoewel Bierens al snel vertrok en plaats maakte voor A.M.J.A. Janssen, Bleef de naam Janssen & Bierens behouden. De neven Janssen waren overigens de zonen van kapitaalverstrekkers Hendrikus Janssen en
Augustinus Janssen .
De fabriek was volop in ontwikkeling. In 1898 werd een wasserij toegevoegd en veranderde de naam in Stoomververij en Chemische Wasscherij De Regenboog. Vanaf 1918 werden aanvullend
meerdere winkels geopend . In de eerste instantie in Tilburg (Nieuwlandstraat en Stationsstraat), maar later ook in andere steden. Waaronder
Den Haag (zie foto),
Amsterdam ,
Utrecht en
Arnhem .
Aan het einde van de regenboog
De eerste financiële moeilijkheden tekenen zich af tegen de crisis in de jaren dertig. Ten gevolge hiervan vond in 1940 een grote reorganisatie plaats en werd het personeelsbestand flink ingeperkt. In de jaren zestig werd het van oorsprong Tilburgse bedrijf onderdeel van het Palthe-concern uit Almelo. Dit gaf een nieuwe impuls en er werden landelijk 146 Palthenette filialen geopend.
Er volgden echter meerdere tegenslagen. Waaronder
een grote brand in 1971 . Het complex aan de Bredaseweg raakte zwaar beschadigd. Op onderstaande filmbeelden is te zien hoe de brandweer de smeulende fabriek probeert te redden. Tussen de vlammen en rook is de schade goed te zien.
De tekst gaat verder onder het fragment.
VIDEO
De Regenboog is echter veerkrachtig. Ondanks de brand en in 1981 een nieuwe reorganisatie blijft het bedrijf overeind. Al verliezen zestig van de honderddertig medewerkers hun baan. Om verdere problemen te voorkomen neemt Gemeente Tilburg een deel van het fabriekscomplex over. Een belangrijke voorwaarde die hieraan gesteld werd, was het behoud van werkgelegenheid voor de werknemers.
Aan het begin van de jaren negentig bleef de omzet echter dalen en in 1993 ging moederbedrijf Palthe failliet. Dit kwam onder andere door de hoge kosten voor het saneren van de vervuilde fabrieksterreinen. De jarenlange industrie had zijn sporen nagelaten.
Toch betekende ook dit niet het einde van De Regenboog. In 1993 werd een doorstart gemaakt met geleend geld van D. van de Ven en steun van de gemeente. Hierbij stond de ontwikkeling niet stil. Volgens de nieuwste technieken werden in de ververij onder andere stoffen waterdicht gemaakt. Het kleurrijke bedrijf leek gered, maar een algehele dip in de branche zou uiteindelijk de doodsteek blijken. In februari 1996 sloot De Regenboog permanent de deuren.
Het
complex aan de Bredaseweg werd gesloopt en maakte plaats voor het Regenboogpark en woningen. Als je binnenkort weer het gele hek aan de Regenboogstraat passeert, denk dan eens aan het kleurrijke verleden van deze plek.
Meer lezen? Zie het
lemma over Janssen & Bierens op
Wiki Midden-Brabant .