Tilburgse Koraalvereniging is geschiedenis

11
14-01-2019
  • protestanten
  • Tilburg
  • aanwinst
  • muziek

Maker van de foto is niet bekendHoe het begon in november 1883
Op de foto uit 1901 zien we de leden van de Tilburgse koraalvereniging gefotografeerd voor de consistoriekamer in de toenmalige Zomerstraat, nu Heuvelstraat.  De letterlijke betekenis van koraal is een kerklied van de Duits-protestante Gemeente. Het waren de dominee van de Tilburgse protestante gemeente Stenfert Kroese en koopman Gartmann die in november 1883 besloten tot de oprichting van een kerkkoor. Dat werd de Tilburgse koraalvereniging. Niet lang daarna in februari 1884 werd Stenfert Kroese beroepen te Zierikzee. Gartmann zou bij zijn overlijden een legaat nalaten aan de Koraalvereniging, het zogenaamde Gartmannfonds.

Hoewel de naam koraal anders doet vermoeden, was de Tilburgse Koraalvereniging geen echt kerkkoor en werden er ook niet altijd kerkliederen gezongen. Het koor verleende ondersteuning voor de kerkelijke vieringen, maar het bleef zelfstandig. Zingen werd belangrijk gevonden, maar vooral het verenigingsleven stond centraal. In Tilburg was de meerderheid van de bevolking rooms-katholiek en de protestanten vormden een kleine minderheid.


Ups en downs
Door de jaren heen bleek het niet altijd gemakkelijk het koor financieel in stand te houden. Tijdens de Eerste Wereldoorlog verminderde het aantal leden. Het verenigingsleven bloeide op met de uitbreiding van de afdeling Toneel in 1919. Er kon een piano worden aangeschaft in 1921, die in de locatie Nieuw Leven in de Nieuwlandstraat werd geplaatst. Je kon niet vrijblijvend lid worden van de vereniging, wanneer je te laat kwam op een repetitie stond er een boete op. Jubilea zoals die in de jaren 1933 en in 1983 werden groots gevierd.

Zoals bij veel verenigingen werd de Koraal tijdens de Tweede Wereldoorlog slapend en het verenigingsleven na de bevrijding weer opgebouwd. Dat ging met de nodige ups en downs. Dirigenten kwamen en dirigenten gingen. In 1965 werd de huur van de repetitiezaal in Terra Nova, voorheen Nieuw Leven opgezegd. Na een proefperiode in de Kastanjehof kiest de Koraal als thuishaven voor het Casino van de familie Meulenbroek in de Sint Josephstraat 16.

Opheffing in 2016
De aanwas van jonge leden bleek moeilijk en daarom werd in 1987 het besluit genomen een seniorenkoor te worden. Gemiddeld werd er vier keer per jaar opgetreden. In februari 2016 werd het koor wegens gebrek aan nieuwe aanwas opgeheven.
Het archief wordt vanaf 2019 beheerd bij Regionaal Archief Tilburg en is terug te vinden onder nummer 1670.  

2 reacties

Reageren
  1. Yvonne Welings | Jan 31, 2019
    Dank voor uw opmerking, het staat niet in de tekst zoals u zegt. Er staat Duits Protestants gemeente, niet Tilburgs Duits Protestantse Gemeente.
  2. Theo A | Jan 25, 2019

    "Duits Protestante Gemeente Tilburg 1901" wekt met de persoon rechts op de foto de indruk van een foute groet dat; mensen die dat denken moeten weten dat die in 1901 nog niet bestond.

    Door de woorden "Duits" en het beeld van die mijnheer, is dat verwarrend genoeg voor minder-serieuze lezers. 

    Reageren

    Contact en informatie
    sluit Hulp nodig?
    We helpen je graag van maandag t/m vrijdag van 10:00 tot 16:00 en van 19:00 tot 22:00 uur via chat.
    Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag wel stellen via een e-mail naar info@regionaalarchieftilburg.nl.

    sluit Online op dit moment
    chatOnline -
    Stel een vraag