Nadat vorig jaar het complete archief van archief 484 Gemeentebestuur Tilburg 1938-1985 is gedigitaliseerd hebben we eind 2018 een begin gemaakt met haar voorganger. Dit betreft archief 871 Gemeentebestuur Tilburg 1908-1937, waarin onder andere de Eerste Wereldoorlog in deze stad is beschreven. Dit archief met een lengte van 188 meter wordt veelvuldig door bezoekers en medewerkers geraadpleegd. Echter, zowel de ordening als de materiële verzorging laat te wensen over, waardoor raadpleging moeilijk wordt en dus ook digitalisering. Het grootste gedeelte is wel toegankelijk, maar moet op verschillende manieren worden benaderd en dat is niet handig. Daarnaast staan er nog meters waar helemaal geen toegang op zit, behalve dan op de archiefdozen zelf. Vervolgens zijn er twijfels of datgene wat op de doos staat er ook daadwerkelijk in zit. Tijd om dit archief eens onder handen te nemen en daar zijn we vorig jaar mee begonnen.
In 1997/1998 is door Regionaal Archief al een aanvang gemaakt met de herinventarisatie van het totale archief. Daarbij is alleen gemeente-afdeling 1 uit de periode 1908-1917 toegankelijk gemaakt. De toegang van Afdeling 1 is op de website in te zien onder het blokje Bijlage en dan klik je op 871 Gemeentebestuur Tilburg (2). Van de andere afdelingen moeten de toegangen nog gemaakt worden. Daarnaast hebben we van dit archief nog een inventaris op de website staan en dat betreft de periode 1920 voor Afdeling 1 en 1921-1937 voor andere afdelingen. Dat komt omdat vanaf 1921 alle afdelingen in één centraal register werden geregistreerd. Deze bevat ruim 25.000 beschrijvingen, verdeeld over gemiddeld 855 dossiers per jaar en over een reeks aantal onderwerpen. Deze toegang is eveneens te vinden op onze website in het blokje Bijlage maar dan onder 871 Gemeentebestuur Tilburg (1).
Eind 2018 is onze vrijwilliger Jan Blaas begonnen om alles van het archief in beeld te brengen. Daarbij is het uitgangspunt dat zodra archiefstukken zowel materieel verzorgd als toegankelijk zijn gemaakt we deze zo snel mogelijk digitaliseren. We gaan dus niet wachten totdat het complete 188 meter lange archief klaar is. Daarom wordt er ook in gedeelten gedigitaliseerd en de eerste archiefstukken zijn nu al in te zien op onze website. Het betreft hier de ingebonden jaarverslagen, notulen van de gemeenteraad, notulen van het college van Burgemeester en Wethouders en de Gemeentebladen van 1908 tot en met 1937. Deze scans kun je vinden onder het blokje Inventaris en vervolgens klik je op Jaarverslagen, Gemeente Raad, B&W. Het is mogelijk de jaarverslagen per stuk te doorzoeken op woorden én om per jaarverslag een download te maken.
Neem eens een kijkje in dit gedeelte van het archief, waarbij je een compleet beeld krijgt wat er tijdens én na de Eerste Wereldoorlog allemaal gebeurde in Tilburg. Nederland was tijdens de ‘Groote Oorlog’ weliswaar neutraal, maar de Duitse opmars naar Frankrijk door België en het onverwacht heftige verzet van de Belgen daartegen, zorgde al vanaf oktober 1914 voor een enorme toestroom van vluchtelingen. Duizenden moesten in Tilburg gehuisvest worden, met alle problemen van dien. Behalve voor huisvesting moest ook gezorgd worden voor voeding, kleding, scholing voor de kinderen, werkgelegenheid, bewaking van de ‘openbare zeden’ en uiteindelijk ook terugkeer naar het land van herkomst. Daarnaast werd de Nederlandse neutraliteit gewaarborgd door gemobiliseerde militairen. Hun massale aanwezigheid in en rond de stad drukte eveneens een stempel op het dagelijks leven.
Het begin is gemaakt om archief 871 Gemeentebestuur Tilburg 1908-1937 materieel te verzorgen, toegankelijk te maken én te digitaliseren, maar het is nog een lange weg te gaan. We houden je op de hoogte van de stand van zaken van dit unieke archief.
