Een potje dammen met broer of zus in de riante achtertuin, met tweeën op de kinder-vélocipède of op de luxe fiets van vader. Het berijden van een écht paard en voor de allerkleinsten een hobbelpaard vervolgd door een verkleedpartijtje of bellenblazen met het rookwaar van oom. In het weekend naar de duinen, een lokale plas of met de auto naar het strand. De mate van ontspanning en amusement voor kinderen uit de voornaamste gezinnen van Tilburg gedurende de vorige eeuwwisseling kon niet op. Althans, tot op bepaalde leeftijd...
Regionaal Archief Tilburg beschikt over een bijzondere fotocollectie van de familie Diepen, een vooraanstaande familie in het Tilburgse textiellandschap. Het interessante aan deze verzameling is dat het een intieme kijk biedt in de leefwijze van een welgestelde familie. Het maken van foto's was destijds geen reguliere bezigheid. Vaak werden foto's genomen in speciale ateliers waar het verhaal strak in scene werd gezet. Herman Diepen (1877-1946), indertijd eigenaar van de gelijknamige fabriek in Tilburg, beschikte zelf over een camera waardoor traditionele stijfheid en poses doorbroken werden en foto's vanuit een natuurgetrouw oogpunt bekeken kunnen worden.
Wanneer men denkt aan het leven van kinderen in de negentiende en vroeg-twintigste eeuw, dan gaat het al snel over kinderarbeid, het draaien van overuren op het platteland of zwoegen in een ongezonde fabrieksomgeving, thuis meehelpen met het huishouden en weinig tot geen vrije tijd. Deze zienswijze is terecht wanneer er gekeken wordt naar het merendeel van de kinderen. Maar gedurende deze periode groeiden kinderen ook op in rijkdom en luxe. Binnen een Tilburgse fabrikantenfamilie, zoals de familie Diepen, heerste een cultuur van relatieve vrijheid voor het nageslacht. 
Kinderen uit welgestelde kringen werkten niet en hielpen ook niet in het huishouden. Daar had men immers bedienden voor. In plaats daarvan volgden zij het lager onderwijs of genoten zij onderwijs op een internaat. Naast deze verplichtingen hadden zij vooral veel vrije tijd. De fotocollectie bevat veel foto’s van zo’n honderd jaar oud die laten zien wat voor vertier een kind uit de hoogste laag van de Tilburgse samenleving zowel had.
Een voorbeeld is een bezoek aan het strand. De middenklasse kocht treinkaartjes naar Scheveningen, maar een autorit naar de kust was ook mogelijk als het vermogen dat toeliet. Aldaar droeg men geen badkleding, want de zee ging je niet in. Bovendien waren blote armen en benen niet in overeenstemming met de zedelijke norm. De actie vond vooral plaats op het warme strandzand. Vader en moeder lazen wat in een rieten strandstoel terwijl de kinderen bezig waren met het graven van kuilen om deze vervolgens vol te laten lopen met zeewater.
Maar ook in de eigen omgeving was er genoeg te doen. Wat dacht je van een bezoek aan de Loonse en Drunense Duinen of pootjebaden in een lokale plas (tot onder de knieën natuurlijk). Thuis was er speelgoed van alle prijzen, soorten en maten. Zo had je gezelschapsspellen, bolderkarren, fietsen, de bekende hoepel met stok, hobbelpaarden, duwpaarden, knuffels, maar ook elektrisch speelgoed was bij de welgestelde kinderen populair. 
Het speelkwartier was na het lager onderwijs wel voorbij. De oudste zoon werd vaak geacht in de voetsporen van vader te treden en volgde daarvoor een opleiding. Ook was het een gewoonte dat minstens één zoon of dochter een celibatair leven leidde en intrad in een kloosterorde of pastoor werd. Van de dochters werd verwacht dat zij trouwden, goede moeders werden en het huishouden aanstuurden.
