Het archief van de St. Paulusabdij is op 10 september 2015 in beheer overgedragen aan het Regionaal Archief Tilburg. Vanaf vrijdag 11 september kan je het archief op de studiezaal raadplegen. Foto's zijn beschikbaar via de beeldbank op de website.
Vlak na de eeuwwisseling ontstond de Heilige Driehoek in Oosterhout. De Franse regering kondigde anti-clericale wetgeving af in 1901. De benedictijner monniken en monialen van Wisques (Noord-Frankijk) behorend tot de congregatie van Solemnes besloten te vertrekken naar Nederland. In Oosterhout stond een kostschool aan de Zandheuvel te koop op het landgoed Vredeoord. In augustus 1901 betrokken de eerste zusters hun nieuwe verblijf. De monniken vonden een toevlucht in het Belgische Montignies-Saint-Christophe. In 1903 werd een stuk grond in de Hoogstraat gekocht en twee jaar later startte de bouw. In april 1907 betrokken zeventien monniken het klooster, een jaar later werd de St. Pauluspriorij een abdij. De voertaal bleef Frans. De eerste abt was Dom de Puniet, opgevolgd door Dom Mähler. Tot in het midden van de 20e eeuw beleefde het klooster een grote bloei met vele Nederlandse roepingen en een grote uitstraling.
In 2003 kwam de aanvraag van de paters Benedictijnen aan de Gemeenschap Chemin Neuf om het geestelijk leven in de St. Paulusabdij voort te zetten. Na een voorbereidingsperiode sprak de gemeenschap op 15 augustus 2005 haar 'ja' uit op deze aanvraag, en wel voor een proeftijd van zeven jaar. In 2006 kwamen de eerste leden van Chemin Neuf naar Nederland. De monniken verhuisden toen naar het zorgcentrum Zuiderhout te Teteringen, waar ze sindsdien de St. Pauluscommuniteit vormen. De abt, Rien van den Heuvel, ging over naar de St. Willebrordsabdij te Doetinchem – hij bleef echter ook abt van de St. Paulusabdij. Op de feestdag van Benedictus (11 juli) werd klooster aan de aan de gemeenschap overgedragen. Chemin Neuf kreeg het klooster in bruikleen. Op 9 december 2013 werd de St. Paulusabdij door de paters Benedictijnen officieel overgedragen aan de Gemeenschap Chemin Neuf.
Bekende monniken
Pater Jacques Kerssemakers (1896-1943) werd in 1942 gearresteerd op beschuldiging van spionage. Hij had Joden geholpen. Op 7 mei 1943 wordt hij gefusilleerd. Zijn grafsteen in Oosterhout is er nog op het terrein van de St.Paulusabdij. In mei 2013 is er een boek, geschreven door pater Nico Wesselingh osb en Stan Bol, uitgebracht onder de titel Pater Kerssemakers, monnik en verzetsstrijder.
Dom Hans van der Laan (1904-1991) bouwde in 1930 samen met zijn broer Nico van der Laan de kapittelzaal van de abdij. Hij ontwierp tevens het gastenverblijf. Dit werd het eerste werk op basis van de grondverhouding der getallen, een stroming die uiteindelijk in de Bossche School zou culmineren. De kerk van de abdij St. Benedictusberg te Mamelis (bij Vaals) is zijn bekendste gerealiseerde werk.
Pieter van der Meer de Walcheren (1880-1970) is een bekende literator. op 26 december 1953, trad hij in de St. Paulusabdij in. Hij werd 22 december 1956 tot priester gewijd. Van der Meer de Walcheren beïnvloedde tijdens het interbellum tal van katholieke Nederlandse schrijvers, waaronder Anton van Duinkerken.
Jean-Marie Année (1908-2004) trad op 22 juli 1927 in. Als kunstenaar had hij in de St. Paulusabdij zijn eigen atelier. Het restaureren en conserveren van (honderden) waardevolle schilderijen en vooral Russische iconen werd zijn specialiteit. In de loop van zijn ruim 75-jarig verblijf in Oosterhout ontwikkelde Jean-Marie zich tot een internationaal vermaard expert en tot een groot Oosterhouter.
