Elk jaar organiseert de Kring van Archivarissen Nederland een congres. Dit jaar vond dat plaats in Rolduc te Kerkrade. Het thema was: ´Fundamenten in verandering´, gebaseerd op de toenemende digitalisering van de maatschappij. Archieven worden nog vaak geassocieerd met papieren magazijnen, archivarissen in stofjassen, ambtelijke bureaucratie en wie zegt dat ie bij een archief werkt, wordt meewarig aangekeken. Maar zoals het thema van het congres al aangeeft: dat verouderde imago is niet meer van deze tijd. De maatschappij digitaliseert in rap tempo en de archieven doen daaraan mee.
Zo is er al sprake van e-Overheid waarbij burgers en bedrijven hun zaken met de overheid via internet regelen, waar en wanneer het hen uitkomt. Dat is de opmaat voor een e-Archief. Ook voor het grotere publiek biedt deze digitale ontwikkeling maatschappelijke voordelen. Immers, als de collectie van een archiefinstelling met één muisklik binnen handbereik komt, wordt het mogelijk om data van verschillende informatiesystemen op verschillende plekken tegelijkertijd te raadplegen, op een moment dat het de digitale bezoeker uitkomt. Bovendien is het mogelijk om dwarsverbanden te leggen tussen collecties van musea, andere archiefinstellingen en bibliotheken. ICT maakt zelfs publieksparticipatie mogelijk: nieuwe communicatievormen zoals wiki´s, community´s en fora.
Tegenhanger van deze digitalisering is de zorg om de interactie met de gebruiker en de virtuele bezoeker. Want waar je in een ´fysiek´ archief vragen kunt stellen aan de medewerkers Dienstverlening, zo stap je via de website een digitaal portaal binnen terwijl je soms niet weet waar je in godsnaam terecht gekomen bent. Een ander probleem is de enorme hoeveelheid digitale informatie die ´met één muisklik´ online te vinden is. Vaak ziet een zoeker door de bomen het bos niet meer, alle Google-, Bing- en andere zoekmachines ten spijt.
Archivarissen zijn echter als geen ander goed in het sorteren, rubriceren en inventariseren van grote hoeveelheden informatie. Zie daar de oplossing: laat hen maar eens stoeien met die digitale oceaan. Dat betekent dat de stofjas overbodig is en dat de archivaris meer tijd achter zijn computer zal doorbrengen dan hij in het verleden gewend was. Een waar fundament dat aan verandering onderhevig is. In Rolduc in Kerkrade werd er vooral over gesproken. Voor de archivarissen bood het echter voldoende inspiratie om er de komende jaren mee aan de slag te gaan.
